Τα ελληνιστικά βασίλεια

Τα κράτη που δημιουργήθηκαν μετά το  θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου από τους διαδόχους του

«Ελληνιστική» λοιπόν επικράτησε να ονομάζεται η ιστορική περίοδος που ορίζεται από τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου το 323 π.Χ. μέχρι τη ναυμαχία στο Άκτιο το 31 π.Χ. Τα εδάφη που κατέκτησε στρατιωτικά ο Αλέξανδρος και αποτέλεσαν την πολιτική και πολιτιστική σφαίρα επιρροής των διαδόχων περιελάμβαναν εκτός από την κυρίως Ελλάδα, τη Συρία και την Παλαιστίνη, την Αίγυπτο και τη Λιβύη και όλα τα εδάφη της Εγγύς Ανατολής που ανήκαν στην παλαιότερη Περσική αυτοκρατορία. Το τέλος της ελληνιστικής εποχής ταυτίζεται με την πτώση του βασιλείου των Πτολεμαίων και την προσάρτηση της Αιγύπτου στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Ωστόσο, για πολλούς ιστορικούς αυτό αποτελεί μόνο ένα συμβατικό, πολιτικοστρατιωτικό όριο της ελληνιστικής περιόδου, καθώς ο «ελληνισμός», με τη μορφή πια του ελληνορωμαϊκού πολιτισμού, συνέχισε να καθορίζει για πολλούς ακόμη αιώνες τη φυσιογνωμία του κόσμου μέχρι την ύστερη αρχαιότητα"

                 Πηγή: Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα 

 

Ιστορικός Άτλαντας της Μεσογείου: Τα ελληνιστικά βασίλεια

Παρατηρώντας προσεκτικά τον παραπάνω διαδραστικό χάρτη να απαντήσετε στα παρακάτω ερωτήματα:

• Ποια ήταν τα βασίλεια που δημιουργήθηκαν μετά το θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου από τους διαδόχους του;
• Σε ποια συμπεράσματα καταλήγετε για τις σχέσεις των διαδόχων του Μ. Αλεξάνδρου μεταξύ τους;
• Ποια ήταν η κατάληξη των ελληνιστικών βασιλείων;

Θέμα για συζήτηση: Να υπογραμμίσετε στο κείμενο (και να καταγράψετε στο τετράδιο σας) έννοιες και όρους οι οποίοι πιστεύετε ότι αποδίδουν τον τρόπο ζωής και τον πολιτισμό της ελληνιστικής περιόδου.

2.2. Έλληνες και μη Έλληνες

Ο ελληνιστικός κόσμος αποτέλεσε ένα μωσαϊκό διαφορετικών λαών και πολιτισμών, και οι έννοιες της μίξης και της εξάπλωσης είναι κρίσιμες για την ερμηνεία του. Το οικουμενικό πνεύμα και ο «ελληνισμός» βρίσκονταν σε συνεχή αλληλεπίδραση, και είναι πιθανό ότι ο Αλέξανδρος εγκατέλειψε τον κλασικό διαχωρισμό των ανθρώπων σε «Έλληνες» και «βαρβάρους» και οραματίστηκε έναν ενοποιημένο κόσμο. Ήδη από τον 4ο αι. π.Χ. και τον Ισοκράτη, ο «ελληνισμός» έπαψε να θεωρείται φυλετικό ζήτημα και έγινε αντιληπτός με όρους παιδείας και πολιτισμού∙ από την άλλη πλευρά, η Ανατολή, η οποία ευνοούσε μάλιστα τον κυρίαρχο ελληνιστικό θεσμό, τη μοναρχία, και όπου η θεοποίηση του μονάρχη ήταν ένα αυτονόητο φαινόμενο, άσκησε τη δική της γοητεία στον Αλέξανδρο και τους διαδόχους του.

Οι ιστορικοί δεν συμφωνούν ακόμη ως προς το εύρος της αλληλεπίδρασης του ελληνικού και του μη ελληνικού πολιτισμού αυτήν την εποχή. Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι οι μη ελληνικοί πληθυσμοί υπερτερούσαν αριθμητικά έναντι των Ελλήνων: απέναντι στους ντόπιους Αιγύπτιους, Ασσύριους, Εβραίους, Πέρσες και Πάρθους οι Έλληνες βρίσκονταν σε συνεχή μετακίνηση λόγω του αποικισμού νέων πόλεων στην περιφέρεια της νέας οικουμένης. Η ελληνική ήταν η επίσημη γλώσσα της διοίκησης και της ανώτερης τάξης των μορφωμένων∙ ωστόσο, όλες οι ντόπιες γλώσσες συνέχιζαν να μιλιούνται και να γράφονται παράλληλα με την ελληνική. [...]

                                  Πηγή: Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα